Jak wykluczenie cyfrowe i nierówności w dostępie do internetu wpływają na sytuację społeczną Polaków? Które regiony kraju są bardziej narażone na wykluczenie? Wspólnie z Orange Polska i Fundacją Stocznia przygotowaliśmy raport na ten temat.
Raport „Wykluczenie społeczno-cyfrowe w Polsce. Stan zjawiska, trendy, rekomendacje” opisuje nierówności w dostępie do internetu oraz to, w jaki sposób poziom umiejętności cyfrowych i motywacji do korzystania z narzędzi cyfrowych prowadzą do różnicowania się szans życiowych Polaków.
Z opracowania wynika, że obecnie wykluczenie bardziej wiąże się właśnie z postawami wobec nowych technologii, umiejętnościami i wiedzą o technologicznych możliwościach niż z fizycznym dostępem do sieci. Istotne są nadal różnice terytorialne w intensywności korzystania z sieci, mimo że w pandemii wiele osób odważniej weszło do cyfrowego świata.
Praca nad tym raportem i definiowaniem zjawiska wykluczenia społeczno-cyfrowego pomogły nam w opracowaniu indeksu wykluczenia lokalnego, który zastosowaliśmy już w naszych działaniach. Indeks ten został opracowany w oparciu o 30 wskaźników z obszarów społecznych, edukacyjnych oraz cyfrowych. Pokazał, że ponad 20% gmin w Polsce jest szczególnie zagrożonych wykluczeniem. Dlatego do szkół z tych obszarów w sposób szczególny kierowaliśmy w tym roku możliwości udziału w naszych programach edukacyjnych MegaMisja i #SuperKoderzy. W rezultacie, prawie 1/5 placówek zakwalifikowanych do udziału w obu programach to szkoły położone w miejscach najbardziej zagrożonych wykluczeniem.
„Chcieliśmy unikać w naszych działaniach obserwowanego i doświadczanego od dawna zjawiska nazywanego efektem św. Mateusza (inaczej to „zasada skumulowanej przewagi”), które, w skrócie rzecz ujmując, oznacza, że wiele programów społecznych, pomocowych i edukacyjnych trafia jedynie do wąskiego grona tych, którzy mają i tak większe szanse, a niekoniecznie do tych społeczności, które najbardziej ich potrzebują.”
– mówi Konrad Ciesiołkiewicz, prezes naszej Fundacji.
Raport „Wykluczenie społeczno-cyfrowe w Polsce” powstał na bazie przeglądu danych publicznych (GUS, Eurostat, UKE), badań publikowanych przez inne ośrodki, danych sieciowych operatora oraz dedykowanych badań opinii społecznej zleconych przez Orange (w tym sondaż CAWI na reprezentatywnej próbie 1000 użytkowników internetu oraz sondaż CAPI na próbie 2018 dorosłych Polaków). Autorami raportu są badacze Fundacji Stocznia.
Raport zaprezentowaliśmy podczas konferencji „Miasteczko Myśli. Włączaj. Nie wykluczaj” 17 listopada 2021. Nagranie z debaty towarzyszącej premierze z udziałem ekspertów i ekspertek możecie obejrzeć na naszym Facebooku. W jednej z debat udział wzięła Pani Joanna Mikusek-Przystajko wyróżniona przez nas i Głos Nauczycielski tytułem Nauczycielki Jutr@ 2021.