Dla instytucji i organizacji działających na rzecz dzieci



Zdjęcia i filmy z udziałem dzieci często wykorzystywane są w działalności placówek oświatowych, klubów sportowych i NGO-sów. I chociaż zazwyczaj stoją za tym dobre intencje, warto zapytać - czy jest to konieczne?



W przygotowaniu odpowiednich regulacji pomogą poniższe materiały. Przy wsparciu naszej fundacji i Fundacji Instytut Cyfrowego Obywatelstwa przygotowała je Aleksandra Rodzewicz - ekspertka Instytutu Badań Edukacyjnych, wieloletnia dyrektorka poradni psychologiczno-pedagogicznej.



Gotowe prezentacje mogą być wykorzystane podczas spotkań z osobami pracującym z dziećmi i młodzieżą. Zawierają rozwiązania, pomysły i argumenty. Bazą do ich powstania jest Poradnik&nbsp;<a href="https://fundacja.orange.pl/wizerunki-dzieci" target="_blank" rel="noreferrer noopener">„Wizerunek dziecka w internecie. Publikować czy nie?”</a>&nbsp;przygotowany z Urzędem Ochrony Danych Osobowych.

Wizerunek podlega ochronie prawnej. Jest to zarówno dobro osobiste, jak dana osobowa. Warto, aby dorośli posługiwali się wizerunkami dzieci szczególnie ostrożnie i odpowiedzialnie.



Wizerunek osoby fizycznej nie został zdefiniowany w prawie polskim. Aby ustalić, co kryje się pod tym pojęciem, należy oprzeć się na definicjach prezentowanych przez doktrynę i orzecznictwo sądów. Wbrew powszechnemu przekonaniu wizerunek człowieka to coś więcej niż jego głowa czy twarz. To obraz danej osoby (czyli różne cechy fizyczne składające się na jej wygląd, w tym zarówno twarz, jak i np. charakterystyczna sylwetka), który został w jakiś sposób utrwalony (na zdjęciu, w filmie itp.). Wizerunek pozwala rozpoznać człowieka i go zindywidualizować. Według niektórych poglądów prezentowanych przez polskie sądy w ramy wizerunku można włączyć również elementy dodatkowe, takie jak ubiór, okulary czy fryzura.&nbsp;



Rozpowszechnianie wizerunku - oznacza różne formy jego publicznego udostępniania, co powoduje, że dociera on do nieograniczonego kręgu odbiorców, którzy mogą się z nim zapoznać. Chodzi np. o publikowanie wizerunku w mediach społecznościowych, na stronach internetowych, plakatach czy ulotkach. Nie ma znaczenia, czy takie rozpowszechnianie wiąże się z osiąganiem korzyści finansowych czy służy innym celom, takim jak promocja działań prowadzonych przez daną organizację pozarządową, klub sportowy, szkołę czy przedszkole.&nbsp;



Wizerunek jest dobrem osobistym, podlega zatem ochronie na podstawie przepisów zawartych w Kodeksie cywilnym<a href="#bibliografia">1</a>. Jest to prawo niemajątkowe, niezbywalne, przysługujące każdej osobie. Rozpowszechnianie wizerunku bez zgody może skutkować roszczeniami cywilnymi z tytułu naruszenia dóbr osobistych. Zgodnie z prawem ten, kogo dobra osobiste naruszono, może żądać zaprzestania naruszenia (np. usunięcia zdjęcia z sieci), usunięcia jego skutków (np. złożenia oświadczenia zawierającego przeprosiny), a także zadośćuczynienia i naprawienia wyrządzonej w ten sposób szkody.



Rozpowszechnienie wizerunku danej osoby (a więc i publikacja w internecie) co do zasady wymaga jej zgody – kwestie te zostały również uregulowane w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych<a href="#bibliografia">2</a>.



Wizerunek jest jedną z danych osobowych i podlega ochronie na podstawie przepisów zawartych w RODO<a href="#bibliografia">3</a> oraz Ustawie o ochronie danych osobowych<a href="#bibliografia">4</a>. Przetwarzanie danych osobowych w postaci wizerunku to jego rozpowszechnianie (np. publikowanie w mediach społecznościowych), ale również m.in. utrwalanie (np. robienie zdjęcia), przechowywanie (np. na dysku komputera) czy modyfikowanie (np. wygładzanie twarzy za pomocą aplikacji). Jak wynika z RODO, na osobie przetwarzającej ciążą obowiązki informacyjne oraz zawiązane z zapewnieniem bezpieczeństwa przetwarzanym danym.&nbsp;



W motywie 38 RODO podkreślono, że szczególnej ochrony danych osobowych wymagają dzieci, gdyż mogą one być mniej świadome ryzyka, konsekwencji, zabezpieczeń i praw przysługujących im w związku z przetwarzaniem danych osobowych. W motywie 58 znalazła się wytyczna nakazująca w przypadku przetwarzania danych dziecka stosowanie jasnych i prostych komunikatów, które umożliwiają bez trudu zrozumienie ich treści również przez dziecko.



<ul>
<li>!!! W przypadku dziecka istotną rolę ochronną pełnią również przepisy zawarte w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym<a href="#bibliografia">5</a>. Rodzicom przysługuje władza rodzicielska, która powinna być wykonywana zgodnie z określonymi zasadami. W imieniu dzieci zgody na rozpowszechnianie wizerunku udzielają ich rodzice lub opiekunowie prawni. Nie mają oni jednak nieograniczonego prawa dysponowania wizerunkiem swojego potomstwa. Ich obowiązkiem jest wychowywanie dziecka z poszanowaniem jego godności i prawa, z dbałością o jego jak najlepszy interes. Kodeks rodzinny i opiekuńczy wskazuje, że rodzice przed powzięciem ważnych decyzji dotyczących swoich podopiecznych powinni ich wysłuchać (biorąc pod uwagę m.in. stopień dojrzałości dziecka<a href="#bibliografia">6</a>) i w miarę możliwości uwzględnić rozsądne życzenia. W praktyce może to oznaczać konieczność konsultacji z dzieckiem faktu publikacji jego wizerunku lub wyrażenia zgody na rozpowszechnianie.</li>
</ul>



Jak powinna być skonstruowana zgoda na rozpowszechnianie wizerunku dziecka?



Zgoda na rozpowszechnianie wizerunku dziecka powinna:



<ul>
<li>być wyrażona w sposób dobrowolny, rodzic/opiekun prawny nie może być przymuszany do jej wyrażenia;&nbsp;</li>



<li>być jak najbardziej precyzyjna i przejrzysta;</li>



<li>wskazywać cel wykorzystania wizerunku, np. promocja działalności organizacji lub placówki, kampania społeczna;</li>



<li>wskazywać szczegółowy sposób wykorzystywania wizerunku, np. publikacja na profilu w mediach społecznościowych (przy uściśleniu w jakich serwisach), publikacja na stronie internetowej organizacji;</li>



<li>określać warunki wykorzystania wizerunku, np. zdjęcie będzie podpisane imieniem dziecka lub opatrzone komentarzem, zdjęcie będzie kadrowane, zdjęcie będzie poddane edycji;&nbsp;</li>



<li>być napisana zrozumiałym językiem zarówno dla rodzica, jak i starszego dziecka;&nbsp;</li>



<li>być wyrażona na rzecz konkretnego podmiotu;&nbsp;</li>



<li>dotyczyć oznaczonego czasu;</li>



<li>mieć charakter uprzedni, tj. być wyrażona przed opublikowaniem zdjęcia/nagrania.&nbsp;</li>
</ul>



Tego typu dokument może mieć dowolną formę, ale należy pamiętać, że dla celów dowodowych najlepiej, żeby został w jakiś sposób utrwalony – pisemnie, w formie elektronicznej, np. e-mail, SMS. Nie można też zakazać wycofania zgody i należy być przygotowanym np.na usunięcie zdjęcia z profilu w mediach społecznościowych.



Czy zgoda na rozpowszechnianie wizerunku jest zawsze potrzebna?



Rozpowszechnianie wizerunku osoby stanowiącej jedynie szczegół takiej całości, jak zgromadzenie, krajobraz, impreza publiczna, nie wymaga zgody. Jeżeli wizerunek jest jedynie elementem zdjęcia, stanowi jego małą część, której usunięcie nie zmieniłoby przedmiotu i charakteru tego, co jest pokazane, zgodnie z obowiązującymi przepisami nie ma potrzeby uzyskiwania zgody na jego publikowanie. Jeżeli zatem zdjęcie z określonego wydarzenia (np. imprezy sportowej, pikniku szkolnego czy warsztatów) będzie miało na celu przedstawienie danego wydarzenia, a jego uczestnicy nie będą elementem dominującym ujęcia, fotografia zostanie wykonana bez zbliżeń na daną postać czy małą grupę osób, to można oprzeć się na powyższym wyłączeniu.



Jednocześnie należy zawsze pamiętać, że pomimo braku konieczności pozyskania zgody na rozpowszechnianie wizerunku w takim przypadku, jeżeli uwidocznioną na zdjęciu osobę można zidentyfikować, wizerunek będzie stanowił daną osobową i niezbędne będzie stosowanie w tym zakresie regulacji dotyczących przetwarzania danych osobowych.



<a class="btn btn--orange post-btn-white" href="https://fundacja.orange.pl/wizerunki-dzieci">Pobierz poradnik</a>

Czym jest i jakiej ochronie podlega wizerunek dziecka?

kuratoria-1200x675-ver4

Kuratoria-1200x675-ver4

Abstrahując od kwestii formalno-prawnych i tego, jakiej ochronie podlega wizerunek dziecka, warto zwrócić uwagę na to, jak i w jakiej skali prezentowane są treści z udziałem dzieci w internecie, jak czują się z tym młodzi ludzie i jakie ryzyko powinni wziąć pod uwagę dorośli, zanim opublikują dany materiał.



Tło problemu i skala zjawiska



<ul>
<li>23% dzieci ma swój cyfrowy ślad już przed narodzinami w postaci zdjęć z USG ciąży, które krążą w sieci<a href="#bibliografia">1</a>. Z dostępnych danych wynika, że w Europie ten odsetek wynosi ok. 15%, a w Polsce 10% rodziców decyduje się na taką publikację<a href="#bibliografia">2</a>.</li>



<li>W Polsce 40% rodziców dokumentuje w mediach społecznościowych dorastanie swoich dzieci. Rocznie publikują w sieci średnio 72 zdjęcia i 24 filmy. Warto dodać, że relacjonując życie dziecka, nie stosują oni ograniczeń dotyczących wyświetlania publikowanych materiałów. Zgodnie z deklaracją 25% rodziców, zanim wrzuci zdjęcie lub filmik, jeśli jest to możliwe (z uwagi np. na jego wiek), pyta swoje dziecko (dzieci) o zgodę<a href="#bibliografia">3</a>.</li>



<li>Jak wynika z raportu Nastolatki 3.0, 45,5% nastolatków w Polsce deklaruje, że ich rodzice lub opiekunowie upubliczniają ich wizerunek, przy czym 23,8% z nich odczuwa z tego powodu zawstydzenie, a 18,8% deklaruje niezadowolenie<a href="#bibliografia">4</a>.</li>
</ul>



<div class="post-frame-box">
 SHARENTING&nbsp;
 <div>termin, który pochodzi od połączenia angielskich słów share (dzielić się) i parenting (rodzicielstwo), oznacza publikowanie przez rodziców w internecie – często i bezrefleksyjnie – treści ze swoimi dziećmi w roli głównej. Zdarza się, że bez sprawdzenia i poszanowania ich zdania w tej sprawie. Mogą to być zdjęcia, filmy, ale też informacje o ich aktywności, a nawet fragmenty rozmów. To powszechne wśród współczesnych rodziców zjawisko funkcjonuje też pod nazwą oversharenting, co ma podkreślać jego nadmiarowość.</div>
</div>



Więcej o sharentingu czytaj <a href="https://fundacja.orange.pl/strefa-wiedzy/post/wrzucasz-zdjecie-dziecka-z-wakacji-do-sieci-uwazaj">w artykule na blogu</a>.







RYZYKA UDOSTĘPNIANIA WIZERUNKÓW DZIECI W INTERNECIE



1. W internecie nic nie ginie&nbsp;



Raz umieszczony materiał może pozostać tam na zawsze. Udostępniany przez tysiące użytkowników, może błyskawicznie się rozprzestrzeniać, co powoduje, że trudno go usunąć, a właściwie – staje się to niemożliwe.&nbsp;



2. Zdjęcia czy filmy opublikowane w sieci przestają być własnością tylko publikujących&nbsp;



Z raz opublikowaną w sieci treścią może zadziać się naprawdę wiele – i to poza kontrolą osoby publikującej. Zdjęcie czy film mogą być pobrane, modyfikowane, wykorzystane i rozpowszechniane przez innych internautów (w tym oszustów) do celów odległych od intencji osoby publikującej. Praktycznie każde urządzenie pozwala też na zrobienie tzw. zrzutu ekranu i skopiowanie materiału.&nbsp;



3. Cyberprzemoc&nbsp;



Publikowane zdjęcia czy filmy z udziałem dzieci mogą narazić je na hejt, kpiny i krzywdzące komentarze – w sieci i w realu. Wszystko to może wpłynąć na ich samoocenę i nastrój, powodować złość, smutek i poczucie bezradności. Materiały, które trafią w ręce rówieśników dziecka, mogą zostać użyte przeciwko niemu – do dręczenia, wyśmiewania, wyzwisk czy szantażowania. Szczególnie w wieku nastoletnim dzieci wykorzystują takie treści – czasami dla żartu, w emocjach, aby się zemścić czy dokuczyć komuś, a często dlatego, że nie mają jeszcze ukształtowanych zachowań empatycznych lub nie potrafią przewidywać wpływu własnych działań na innych.&nbsp;



4. Wykorzystanie treści z udziałem dzieci w celach przestępczych, także na tle seksualnym&nbsp;



Wiele materiałów z łatwością dostępnych w internecie trafia w niepowołane ręce oszustów. Zdarzają się przypadki kradzieży cyfrowej tożsamości, np. w celu prowadzenia zbiórek na „chore” dziecko zobrazowanych zdjęciem przypadkowego dziecka albo używania skradzionego wizerunku do realizacji różnych fantazji, w tym przemocowych lub seksualnych. We wrześniu 2023 roku głośno zrobiło się o tym, jak zdjęcia 28 hiszpańskich nastolatek pobrane z mediów społecznościowych posłużyły sprawcom do stworzenia za pomocą aplikacji działającej w oparciu o sztuczną inteligencję roznegliżowanych deepfake’ów (tzw. deepnude). Fotografie przedstawiające twarze nastolatek z dorobionymi do nich obrazami nagich ciał trafiły do internetu bez ich wiedzy i zgody.&nbsp;



Zdarza się też, że zdjęcia lub nagrania trafiają na fora z treściami pornograficznymi<a href="#bibliografia">5</a> z udziałem dzieci. Niestety w skrajnych przypadkach publikacja tego typu materiałów może prowadzić do sytuacji, w której osoby niebezpieczne dla dziecka będą dążyć do nawiązania z nim kontaktu i wykorzystania go, także na tle seksualnym.&nbsp;



5. Nieświadome udostępnianie szerokiego zakresu informacji&nbsp;



W dzisiejszych czasach coraz ostrożniej podchodzi się do udostępniania informacji na swój temat, jednocześnie nie zastanawiając się nad tym, jak dużo danych o dziecku przekazywanych jest w sieci razem z jego zdjęciem, lub zgadzając się na taką publikację np. przez szkołę. Wizerunek utrwalony w jakimś określonym kontekście&nbsp; w połączeniu z informacjami na temat szkoły i klasy, do której dziecko chodzi, a także jego imieniem, pozwala komuś z zewnątrz zgromadzone w ten sposób dane wykorzystać w dowolny sposób, w tym w celach zagrażających bezpieczeństwu.&nbsp;



6. Wykorzystanie wizerunków dzieci w celach komercyjnych i zarobkowych&nbsp;



Zdarza się, że wizerunek dziecka bez jego zgody i świadomości wykorzystywany jest w celach komercyjnych. Np. część influencerów i influencerek, promując różne usługi i produkty, wykorzystuje do tego zdjęcia i filmy dzieci – zarówno swoich, jak i cudzych. Tego typu działania coraz częściej są oceniane przez różne grona eksperckie i rozpatrywane jako bezprawne wykorzystanie wizerunku nieletnich w celach zarobkowych. We Francji i w Norwegii toczy się nawet dyskusja na temat wprowadzenia zakazu publikowania wizerunków dzieci przez rodziców w celach komercyjnych<a href="#bibliografia">6</a>. Zdarza się też, że organizowane dla dzieci na terenie szkoły czy innej placówki spotkania, warsztaty albo imprezy są fotografowane czy filmowane przez zaangażowane do tego firmy, a pozyskane w ten sposób materiały z takich wydarzeń służą promocji tych podmiotów, ich produktów lub usługi czy osoby publicznej. Dziecko nieświadomie (i bez wynagrodzenia) uczestniczy w takiej promocji.



7. Naruszanie godności&nbsp;



W sieci można trafić na wiele materiałów z udziałem dzieci ukazujących je w krępujących sytuacjach, a nawet w niepełnym ubraniu lub nago. Ujęcia z plaży, basenu, w trakcie czynności higienicznych (a nawet na toalecie) udostępniane są w internecie. Bywa, że publikacja wielu takich materiałów wiąże się z kompromitacją i upokorzeniem przedstawionych osób, ośmieszeniem ich reakcji i emocji. Za przykład niech posłuży „egg challenge” – popularne swego czasu na Instagramie wyzwanie, w ramach którego dorośli dla „zabawy” rozbijali małym dzieciom na czołach jajka, filmując ich reakcje. Były to nagrania pokazujące dzieci w płaczu, bezradności i trudnych dla nich emocjach, które ponadto opatrywano prześmiewczymi komentarzami dorosłych.



<div class="post-frame-box">TROLL PARENTING - zjawisko bezrefleksyjnego publikowania przez rodziców w internecie treści, które kompromitują, wyśmiewają i upokarzają dziecko (nawet jeśli w sposób nieumyślny i dla „żartu”). To popularne w sieci filmiki, na których uwieczniane są np. reakcje niemowląt oblewanych wodą, dzieci wybudzanych ze znieczulenia czy płaczących z powodu pękniętego balonika. To zdjęcia dzieci jedzących z misek dla psów czy też poplamionych po wizycie w toalecie – opatrzone prześmiewczymi komentarzami. Niejednokrotnie obrazowane sytuacje wiążą się ze strachem, zaskoczeniem, płaczem czy innymi trudnymi emocjami dzieci, które dorośli wystawili na pośmiewisko internautów.&nbsp;</div>



Takie działanie umniejsza godności dziecka, uprzedmiatawia je dla „żartu”, a w sensie społecznym obniża jego status jako osoby, z której można się naśmiewać bez konsekwencji.



8. Odbieranie dziecku prawa do budowania własnej historii o sobie&nbsp;



Każdy człowiek powinien mieć możliwość tworzenia własnej tożsamości i wizerunku, do decydowania o tym, co chce publikować na swój temat, a co powinno zostać w sferze prywatności. W przypadku dzieci, których życie było nadmiernie i bez konsultacji z nimi dokumentowane w sieci przez dorosłych, proces ten może być zaburzony. Ich ślad cyfrowy buduje się, zanim same mogą zdecydować, jakie informacje o sobie chcą upubliczniać. Wszystko to może mieć wpływ na bezpieczeństwo, samopoczucie i przyszłość młodych ludzi, także zawodową (zdarza się, że rekruterzy i rekruterki przeglądają w internecie, w tym w mediach społecznościowych, historie kandydatów na dane stanowisko).



9. Brak podmiotowego traktowania dzieci&nbsp;



Oprócz świadomości przykrych konsekwencji warto wziąć pod uwagę coś jeszcze: przedmiotowe traktowanie dzieci. Młodzi ludzie ciągle jeszcze za mało włączani są w decydowanie o sprawach, które ich dotyczą, a przecież zarządzanie własnym wizerunkiem to element ich prawa do prywatności, prawa do opowiedzenia historii o sobie w internecie tak, jak sami by chcieli. Warto ich pytać o zgodę na publikowanie ich wizerunków, rozmawiać z nimi o korzyściach i ryzyku takich decyzji, pytać o odczucia dziś i perspektywę przyszłości.



<ul>
<li style="font-style:normal;font-weight:200">Jednak warto w tym kontekście zadać sobie również (ważne) pytanie: czy możliwa jest w pełni świadoma zgoda dziecka na publikację jego wizerunku? Czy 6–10-latek (i starsze dziecko) jest w stanie zrozumieć, jakimi prawami rządzą się publikacje w sieci i jakie konsekwencje może za sobą nieść tego typu ekspozycja?&nbsp;</li>



<li>Ze względu na wiek etap rozwojowy dziecka istnieje spore ryzyko, że nie. Dodatkowo, pytając dziecko o zgodę na publikowanie wizerunku, warto wziąć pod uwagę fakt, że znajduje się ono często w sytuacji zależności emocjonalnej od (zaufanego) dorosłego i zapewne jest w stanie zgodzić się na więcej niż w relacji z kimś zupełnie obcym.&nbsp;</li>
</ul>



Odpowiedzialność za ochronę prywatności dziecka spoczywa zatem głównie na dorosłych. 



Zobacz, dlaczego w Fundacji Orange <a href="https://fundacja.orange.pl/aktualnosci/artykul/w-poszanowaniu-prawa-do-wizerunkow-dzieci">zrezygnowaliśmy z rozpowszechniania wizerunków dzieci: czytaj wpis</a>.



<a class="btn btn--orange post-btn-white" href="https://fundacja.orange.pl/wizerunki-dzieci">Pobierz poradnik</a>

Publikowanie treści z udziałem dzieci w internecie

kluby-sportowe-1200x675

Kluby-sportowe-1200x675

&nbsp;W świecie napędzanym rozwojem cyfrowym, za którym trudno nieraz nadążyć, stają przed nami kolejne wyzwania i decyzje do podjęcia, z którymi żadne z wcześniejszych pokoleń nie musiało się zmierzyć. W wypracowaniu nowych rozwiązań warto zawsze kierować się interesem dziecka, troską o jego prawa i przyszłość, a w świecie pełnym ekranów tym bardziej rozwijać empatyczne podejście i szacunek do prywatności i ochrony ich wizerunków.



Co powinny rozważyć przedszkola, szkoły i inne placówki czy organizacje działające na rzecz dzieci, zanim opublikują wizerunki swoich podopiecznych?



Nie trzeba straszyć dzieci, szczególnie tych najmłodszych, informacjami o oszustach internetowych, kradzieży cyfrowej tożsamości i <a href="https://fundacja.orange.pl/strefa-wiedzy/post/publikowanie-tresci-z-udzialem-dzieci-w-internecie" target="_blank" rel="noreferrer noopener">innych przykrych możliwych skutkach publikowania</a> treści z ich udziałem. Ważne natomiast, aby wspierać je w budowaniu przekonania, że mają prawo do prywatności i decydowania o swoim wizerunku. Zdecydowanie warto też zadbać o to, by każdy dorosły miał świadomość <a href="https://fundacja.orange.pl/strefa-wiedzy/post/publikowanie-tresci-z-udzialem-dzieci-w-internecie" target="_blank" rel="noreferrer noopener">potencjalnych konsekwencji rozpowszechniania wizerunków dzieci.</a>&nbsp;



<div class="post-frame-box">Szczególną odpowiedzialnością w kwestii ochrony wizerunków dzieci powinny się wykazać placówki działające na ich rzecz. To one swoimi decyzjami mogą odegrać kluczową rolę w budowaniu świadomości społecznej na temat prawa dziecka do prywatności.</div>



Warto, by podchodziły do kwestii rozpowszechniania wizerunku z rozwagą, a decyzje w tym zakresie poddawały analizie – biorąc pod uwagę nie tylko stronę legalną tego zagadnienia, ale także etyczną.



Co warto przemyśleć przed podjęciem decyzji o publikacji wizerunku dziecka? LISTA PYTAŃ



<ul>
<li>W jakim celu chcecie opublikować wizerunek dziecka?&nbsp;</li>



<li>Czy jest jakiś inny sposób, aby spełnić cel i nie publikować wizerunku?&nbsp;</li>



<li>Co się stanie, jeśli nie zamieścicie wizerunku dziecka?</li>



<li>Kto obserwuje wasz profil lub inny kanał, na którym chcecie opublikować materiały z udziałem dziecka?</li>



<li>Czy macie zgodę na wykorzystanie wizerunku dziecka dobrowolnie podpisaną przez jego rodzica lub opiekuna prawnego, a w niej jasno określony cel i konkretny sposób rozpowszechniania?</li>



<li>Czy dzieci nie są w żaden sposób zmuszane do bycia na zdjęciu czy filmie? Czy czują się dobrze, bezpiecznie i komfortowo z tym, że są w danej chwili fotografowane lub nagrywane?&nbsp;</li>



<li>Czy dziecko, którego rodzic lub opiekun prawny nie wyraził zgody na publikację wizerunku, nie jest z tego powodu wykluczane z fotografowanych aktywności?</li>



<li>Czy zdjęcie lub film nie przedstawia dziecka w krępującej lub intymnej dla niego sytuacji? Czy ma ono na sobie pełny ubiór (nie jest w bieliźnie, stroju kąpielowym lub nago)?&nbsp;</li>



<li>Jak dziecko może się poczuć, widząc ten materiał w przyszłości?</li>



<li>Jak na taką publikację mógłby zareagować przyszły pracodawca dziecka, co mógłby o nim pomyśleć?</li>



<li>Czy ta publikacja w żaden sposób nie narusza godności dziecka, nie zawstydza go, nie ośmiesza, nie naraża na wyśmianie?&nbsp;</li>



<li>Czy publikacja wizerunku nie naruszy prywatności dziecka? Czy nie będzie ujawniać o nim informacji, które powinny zostać poufne?&nbsp;</li>



<li>Czy nie narazi go na kłopoty i nie wpłynie negatywnie na jego relacje z kimś?&nbsp;</li>



<li>Jak czulibyście się, gdyby ktoś opublikował podobny materiał z waszym udziałem?&nbsp;</li>



<li>Czy sytuacja lub wydarzenie, które fotografujecie lub nagrywacie, nie ma charakteru komercyjnego – czy nie promuje usług lub produktów jakiejś firmy lub osoby?</li>



<li>Czy w waszej placówce rozmawiacie z dziećmi o bezpieczeństwie w internecie, prywatności, zaufaniu?&nbsp;</li>



<li>Czy dzieci w waszej placówce znajdują się w trudnej sytuacji życiowej? Czy publikując ich zdjęcia lub filmy z ich udziałem na waszych profilach, nie stygmatyzujecie ich, nie nadajecie im etykiety dzieci z trudnego środowiska, z którą będą musiały iść przez życie?&nbsp;</li>



<li>Jeśli jesteście domem dziecka, świetlicą środowiskową, działacie na rzecz dzieci z niepełnosprawnościami, czy publikacja zdjęcia z waszymi podopiecznymi nie będzie miała przykrych konsekwencji w kontekście ich przyszłości i bezpieczeństwa?&nbsp;</li>
</ul>



Zobacz, dlaczego w Fundacji Orange <a href="https://fundacja.orange.pl/aktualnosci/artykul/w-poszanowaniu-prawa-do-wizerunkow-dzieci">zrezygnowaliśmy z rozpowszechniania wizerunków dzieci: czytaj wpis</a>.



Jak można inaczej podejść do publikowania zdjęć i filmów z udziałem dzieci?



Istnieje wiele sposobów umożliwiających pokazanie młodych ludzi, emocji czy cennych momentów z aktywności danej placówki bez udostępniania wizerunków dzieci w sposób możliwy do ich identyfikacji. Złotym środkiem na dzielenie się cennymi momentami może być:



<ul>
<li>publikowanie oddających emocje zdjęć czy filmów, na których nie widać cech fizycznych dziecka pozwalających na jego identyfikację;&nbsp;</li>



<li>publikacja treści pokazujących efekty działań dzieci, ślady ich obecności czy aktywności (np. rysunki);</li>



<li>zakrycie na zdjęciu twarzy dzieci za pomocą elementów graficznych, tzw. naklejek, lub rozmycie wizerunku (tego typu zmiany najlepiej wprowadzać w programie do obróbki graficznej, nawet najprostszym, a nie przy użyciu narzędzi udostępnianych w serwisach społecznościowych. Dzięki temu zdjęcie trafia na serwer danego serwisu już w formie, która uniemożliwia identyfikację przedstawionej na nim postaci i w razie wycieku danych jej wizerunek jest bezpieczny);</li>



<li>jeśli zdjęcia służą do pokazania rodzicom przebiegu zajęć i aktywności w waszej placówce, warto rozważyć publikowanie ich na zamkniętej grupie rodziców;</li>



<li>pewną alternatywę stanowią zdjęcia wygenerowane przez AI, ale warto pamiętać, że także to rozwiązanie obarczone jest ryzykiem, które wynika z faktu, iż sztuczna inteligencja może bazować na danych i materiałach już opublikowanych w sieci, a efekt finalny jej pracy może łudząco przypominać realną osobę;</li>



<li>warto w organizacji czy placówce ustalić wasze stanowisko i podejście do publikowania wizerunków dzieci w internecie i spisać je w Waszych <a href="https://fundacja.orange.pl/strefa-wiedzy/post/standardy-ochrony-dzieci-obowiazkowe-w-placowce">standardach ochrony małoletnich</a>. Zobacz przykład <a href="https://fundacja.orange.pl/dokumenty">w polityce ochrony praw dzieci w Fundacji Orange</a>.</li>
</ul>



Najcenniejsza jednak będzie rozmowa z dziećmi na temat ich prawa do decydowania o własnym wizerunku i uszanowania w tym obszarze prawa innych.&nbsp;



<a class="btn btn--orange post-btn-white" href="https://admin.fundacja.orange.pl/app/uploads/2024/07/Wizerunek_dziecka_w_internecie_BROSZURA_wersja-internet_light.pdf" download="">Pobierz pełną wersję poradnika [PDF]</a>



Więcej na temat praw dziecka w środowisku cyfrowym przeczytaj na podstronie: <a href="https://fundacja.orange.pl/prawadziecka">prawa dziecka</a>. 



Więcej o tym, jak być empatyczną instytucją lub organizacją: czytaj publikację <a href="https://fundacja.orange.pl/strefa-wiedzy/post/empatyczne-instytucje-prawa-dziecka-jako-prawa-czlowieka-w-praktyce-organizacji">„Empatyczne instytucje. Prawa dziecka jako prawa człowieka w praktyce organizacji”</a>.



<a class="btn btn--orange post-btn-white" href="https://fundacja.orange.pl/wizerunki-dzieci">Pobierz poradnik</a>

Publikować wizerunek dziecka w internecie czy nie? Co warto wziąć pod uwagę?

ngo-1200x675

NGO-1200x675

sk_960x480

SK_960x480

mm_960x480-1

MM_960x480 (1)

nabor_hero_mobile320x4202-s

nabor_hero_mobile320x420@2-s

1920x690_zmiana_2s

faq_mm

FAQ_MM

3sprzet_multi_dla_szkol

poradnik-fo-dezinformacja_internet_rzw3

Poradnik o dezinformacji - Fundacja Orange

Jak chronić się przed e-uzależnieniami? 12 sposobów

Dla instytucji i organizacji działających na rzecz dzieci



Zdjęcia i filmy z udziałem dzieci często wykorzystywane są w działalności placówek oświatowych, klubów sportowych i NGO-sów. I chociaż zazwyczaj stoją za tym dobre intencje, warto zapytać - czy jest to konieczne?



W przygotowaniu odpowiednich regulacji pomogą poniższe materiały. Przy wsparciu naszej fundacji i Fundacji Instytut Cyfrowego Obywatelstwa przygotowała je Aleksandra Rodzewicz - ekspertka Instytutu Badań Edukacyjnych, wieloletnia dyrektorka poradni psychologiczno-pedagogicznej.



Gotowe prezentacje mogą być wykorzystane podczas spotkań z osobami pracującym z dziećmi i młodzieżą. Zawierają rozwiązania, pomysły i argumenty. Bazą do ich powstania jest Poradnik&nbsp;<a href="https://fundacja.orange.pl/wizerunki-dzieci">„Wizerunek dziecka w internecie. Publikować czy nie?”</a>&nbsp;przygotowany z Urzędem Ochrony Danych Osobowych.

Grafika do PREZENTACJI WIZERUNKU Dzieci 635x635_mniej pixelozy

Jak chronić wizerunek młodych ludzi?

Standardy ochrony małoletnich – o jakie wątki warto je uzupełnić?