Klasyka wśród języków programowania
Do niedawna najczęściej wybieranym przez nauczycieli językiem kodowania, wprowadzanym już w szkołach podstawowych, był język Logo. Język ten został stworzony jeszcze w latach 60. XX wieku, a do tej pory użytkowana jest jego funkcjonalność tzw. „grafiki żółwia”: przy pomocy gotowych procedur można tworzyć figury geometryczne i wzory. Mimo upływu lat i rozwoju technologii, wciąż Logo jest promowany w kuratoryjnych konkursach informatycznych i to w nim większość uczniów rozwiązuje zadania konkursowe. Od niedawna do konkursów kuratoryjnych można podchodzić także kodując w bardzo popularnym języku Python – jest on także jednym z języków, w których uczniowie piszą maturę z informatyki!
Przykładowy rysunek stworzony w języku Logo
Scratchowa rewolucja
Jednak już od prawie dekady nauczanie programowania rewolucjonizuje język Scratch stworzony w 2003 r. w Massachusetts Institute of Technology w USA. Jest to graficzny język, w którym młody programista układa bloki zawierające fragmenty kodu (np. przesuń o x kroków, obróć się o x stopni). Ta sprytna wizualna metoda kodowania sprawia, że dzieci nie muszą skupiać się na poprawności zapisu skryptu (i walczyć z literówkami), a mogą skoncentrować się na wymyślaniu programów i gier. Scratch to także ogromny portal społecznościowy, w ramach którego dzieci mogą udostępniać i remiksować stworzone przez siebie programy. W chwili pisania tego artykułu na platformie Scratch stworzono ponad 21 milionów programów – i wiele z nich powstało w polskich szkołach!
Przykładowa gra stworzona w środowisku Scratch
Język Scratch jest coraz chętniej wybieranym narzędziem przez nauczycieli szkół podstawowych, a społeczność jego fanów i propagatorów wciąż się rozrasta.
Kodowanie po nowemu
Wraz z reformą likwidującą gimnazja Ministerstwo Edukacji Narodowej zaproponowało także nowe podstawy programowe, w tym treści nauczania dla informatyki. Widoczne jest docenienie znaczenia programowania – jego podstawy mają być wprowadzane już w nauczaniu wczesnoszkolnym i konsekwentnie rozwijane w kolejnych etapach edukacyjnych (klasy IV-VI i VI-VIII). W swoim rozporządzeniu (z dnia 14. 02. 2017 r.) MEN wielokrotnie podkreśla korzyści płynące z rozwijania u uczniów myślenia algorytmicznego i abstrakcyjnego, a także stwierdza, że „elementem powszechnego kształcenia staje się (…) umiejętność programowania”.
CZYTAJ TAKŻE: Programowanie dla dzieci. Od czego zacząć naukę?
MEN nie wskazuje jednak, jakie konkretnie środowiska czy aplikacje powinny być wprowadzane przez nauczycieli – jakość nauczania kodowania będzie więc zależeć od indywidualnego przygotowania i podejścia nauczyciela. Dodać też trzeba, że ramowy plan nauczania w szkołach podstawowych zakłada tylko jedną godzinę informatyki w tygodniu, w klasach IV-VIII.
#SuperKoderzy w akcji!
Unikalnym zjawiskiem na edukacyjnej mapie jest program #SuperKoderzy, wprowadzony do szkół przez Fundację Orange. Wyrósł on na założeniu, że umiejętność programowania w „dorosłym” świecie jest coraz częściej zintegrowana z innymi naukami. Dlatego Fundacja Orange opracowała scenariusze do zrealizowania na lekcjach języka angielskiego, polskiego, biologii, historii, muzyki, techniki lub matematyki. Są one wymyślone tak, by omawiając dynastię Piastów lub ucząc się róży wiatrów, uczniowie jednocześnie odkrywali kodowanie. Program #SuperKoderzy jest również sposobem na rozwijanie u uczniów umiejętności programowania w ramach raczej skromnej siatki godzin przeznaczonych na informatykę.
Na stronie www.superkoderzy.pl dostępne są zestawy scenariuszy do wykorzystania w szkole w klasach IV-VI, ale mogą być też one inspiracją dla rodziców do wprowadzania różnych programistycznych zabaw w domu. I choć dla wielu nauka kodowania może brzmieć na początku jak czarna magia, warto spróbować i być może… stać się #SuperKoderem!
Autor: Karolina Czerwińska