Rodzaje zaburzeń informacyjnych:
Dezinformacja to fałszywe, zmanipulowane lub wyrwane z kontekstu informacje, rozpowszechniane w sposób świadomy przez osoby, które mają złe intencje i chcą w negatywny sposób wpłynąć na zachowanie lub decyzje odbiorców. Dezinformacja może być realizowana za pomocą różnych narzędzi.
Najczęściej używane to:
• fake newsy,
• manipulacja treścią,
• podawanie prawdziwych faktów w fałszywym lub zmanipulowanym kontekście,
• tworzenie fałszywych stron internetowych, dokumentów, fałszywych „person” (nieistniejących osób, funkcjonujących wyłącznie w sieci) lub organizacji.
Misinformacja (ang. misinformation) – mylne informacje, rozpowszechniane bez złej intencji, często nieświadomie, np. nieintencyjny błąd autora tekstu, niewłaściwie opublikowane zdjęcia, fałszywe łączenie faktów, podawanie dalej nieprawdziwych informacji w przekonaniu, że są one prawdziwe.
Na przykład: kiedy dziennikarz nieświadomie popełni błąd w artykule, mamy do czynienia z misinformacją, a nie dezinformacją.
To ważne rozróżnienie!
Złośliwe użycie informacji (ang. malinformation) – udostępnianie prawdziwych informacji w celu dokonania szkody, np. niektóre przecieki wykradzionej korespondencji prywatnej, część mowy nienawiści.
W Polsce najgłośniejszym przykładem takiego zaburzenia wydaje się być tzw. afera mailowa, czyli wyciek wykradzionych maili ministra Michała Dworczyka, szefa Kancelarii Premiera w rządzie Mateusza Morawieckiego.
Podatność na dezinformację
Nie każdy jest tak samo podatny na dezinformację. Wpływa na to głównie styl poznawczy konkretnego człowieka.
Odporność na dezinformację wzmacnia:
Wysoka podatność na dezinformację wiąże się z:
Mechanizmy i narzędzia dezinformacji:
Celem akcji dezinformacyjnych zawsze jest wprowadzenie w błąd, spowodowanie powstania obrazu świata niezgodnego z rzeczywistością i wywołanie określonych efektów w postaci: