Blisko połowa dorosłych użytkowników i użytkowniczek internetu słyszała zwrot „higiena cyfrowa”, a 51,2% deklaruje, że chciałoby dowiedzieć się o niej więcej. Jednocześnie 54,5% badanych ocenia, że na używaniu urządzeń ekranowych spędza dużo czasu, a 17,6% wprowadza ograniczenia. Drugie badanie higieny cyfrowej dorosłych w Polsce realizuje Fundacja „Instytut Cyfrowego Obywatelstwa” i nasza Fundacja. Internauci mogą też wykonać bezpłatny Test Higieny Cyfrowej ICO, wspierający edukację w tym zakresie.
Higiena cyfrowa to chroniące zdrowie zachowania związane z używaniem technologii informacyjno-komunikacyjnych, zwłaszcza urządzeń ekranowych i internetu. Nieumiejętne korzystanie z nich może prowadzić do negatywnych konsekwencji dla zdrowia fizycznego, psychicznego i społecznego.
Ogólnopolskie Badanie Higieny Cyfrowej
W badaniu skoncentrowano się na najważniejszych zachowaniach z czterech obszarów: (1) kontroli w używaniu urządzeń ekranowych, (2) bezpiecznym używaniu internetu, (3) tworzeniu i odbieraniu informacji w internecie oraz (4) innych zalecanych zachowaniach prozdrowotnych związanych z używaniem ekranów, jak dbałość o sen czy bezpieczeństwo w ruchu drogowym.
Higiena cyfrowa to nie tylko kontrola czasu spędzonego przed ekranami urządzeń. To także świadomy dobór treści i odpowiedzialne publikowanie informacji online. To kierowanie się zasadami bezpieczeństwa w sieci, ochrona przed przeciążeniem informacyjnym i inne zachowania, takie jak dbanie o ilość i jakość snu, odpowiednią pozycję ciała czy bezpieczeństwo ruchu drogowego.
- Wpływ nowych technologii na zdrowie fizyczne, psychiczne i społeczne ich użytkowników i użytkowniczek jest dzisiaj czymś niekwestionowanym. Dlatego do zdrowego funkcjonowania potrzebujemy nauczyć się chroniących zdrowie zachowań – mówi Magdalena Bigaj, prezeska Fundacji „Instytut Cyfrowego Obywatelstwa”, pomysłodawczyni i współtwórczyni badania.
Głównym wnioskiem najnowszego raportu jest to, że choć termin „higiena cyfrowa” staje się coraz bardziej znany i używany, to jednak nadal mniejszość dorosłych podejmuje odpowiednie działania, aby o nią zadbać.
Prawie 76% respondentek i respondentów zauważyła w sieci obrażanie, nękanie lub hejtowanie innej osoby, ale tylko niespełna 15% z nich zawsze lub prawie zawsze zgłaszało takie sytuacje administratorom stron. Jednocześnie 47% badanych, kiedy publikuje w internecie zdjęcia lub informacje na temat innych osób, prosi ich wcześniej o zgodę. Nieco ponad 1/3 „zawsze lub prawie zawsze” sprawdza, czy nowe aplikacje żądają dostępu do informacji osobistych.
Pełne wyniki badania opublikowane zostały w raporcie „Higiena cyfrowa dorosłych użytkowniczek i użytkowników internetu w Polsce”.
Higiena cyfrowa dorosłych wpływa na dzieci
- Ważne, żeby higienę cyfrową rozumieć szczerzej niż jako kontrolę czasu przed ekranami. To także umiejętność oceny, jak korzystanie z nich wpływa na nasze bezpieczeństwo, zdrowie, samopoczucie i relacje z innymi. – mówi Małgorzata Kowalewska, członkini zarządu ds. programowych naszej Fundacji.
Higiena cyfrowa jest tematem, który dotyczy nas wszystkich i dobrze przyjrzeć się jej w kontekście osób dorosłych, bo to one modelują zachowania dzieci i młodzieży w tym kontekście.
Test Higieny Cyfrowej ICO – wsparcie zdrowych nawyków cyfrowych
Pełne wyniki badań zobaczyć możecie w raporcie. Każdy internauta i internautka może także bezpłatnie wykonać Test Higieny Cyfrowej ICO. To możliwość "samooceny", a także dostęp do wielu praktycznych porad na temat tego, o co zadbać, aby używanie urządzeń ekranowych było bezpieczne, wartościowe i nie zaburzało naszej równowagi. Odpowiedź na pytania dotyczące kontrolowania czasu ekranowego, korzystania z ekranów przed snem czy podczas czynności wymagających skupienia ma wesprzeć autorefleksję, która w konsekwencji może prowadzić do podjęcia działań prozdrowotnych.
Test dostępny jest TUTAJ.
_
Badanie przeprowadzono w 2024 roku na reprezentatywnej grupie dorosłych użytkowniczek i użytkowników internetu w Polsce1, dzięki zastosowanemu podejściu uzyskano grupę badawczą, która odzwierciedla strukturę społeczeństwa i umożliwia generalizację wyników na populację Polski przy zachowaniu wysokiej wiarygodności i jakości danych.
Ogólnopolskie Badanie Higieny Cyfrowej Dorosłych 2024 stanowi element długofalowego projektu badawczo-edukacyjnego zainicjowanego i realizowanego przez Fundację „Instytut Cyfrowego Obywatelstwa” i Fundację Orange w 2022 r., pod honorowym patronatem Dziekana Wydziału Nauk o Zdrowiu Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego prof. dr. hab. n. med. Mariusza Gujskiego.
1 Ilościowe badanie przekrojowe metodą CAWI, 1000 osób dorosłych 18- 81 lat, które w dniu badania deklarowały korzystanie z urządzeń ekranowych i internetu.